top of page

Maak het ontwikkelen van Executieve functies concreet

Creëer een krachtige, voorspelbare leeromgeving met KIESblok

“EF zijn niet waarneembaar. Gedrag wel. En gedrag is complex.” Uit Zelfsturing in de klas. D. Smidts.

Executieve functies (EF) worden ook wel de regelfuncties van de hersenen genoemd. Ze sturen ons gedrag en zorgen voor doelgericht en efficiënt leren. Lees hoe je werken aan de ontwikkeling van EF concreet maakt in de klas.

Onderzoekers stellen dat EF belangrijker zijn voor school bereidheid dan intelligentie.

Wat zijn Executieve functies?

  • Taakinitiatie, Het op eigen kracht beginnen aan een taak.

  • Planning en Organisatie; Een plan maken over de uitvoering van de taak, het ordenen van de omgeving en materialen en overzicht houden organisatie. Het in de gaten houden van de tijd en aanpassingen maken, zodat de taak binnen de tijd af komt,

  • Werkgeheugen; draagt bij aan het organiseren van kennis, leerstof georganiseerd opslaan en informatie terughalen en toepassen.

  • Cognitieve flexibiliteit; Omgaan met veranderingen en anticiperen op veranderingen door de aanpak aan te passen.

  • Metacognitie/ zelfsturing of zelfinzicht; Terug kijken op de aanpak, je eigen aandeel erkennen, de aanpak aanpassen en verbeteren.

  • Emotieregulering/responsinhibitie of impulscontrole; vooraf nadenken over de gevolgen van eigen gedrag, emoties kunnen beheersen, afleiding kunnen weerstaan.

  • Inhibitie; Het vermogen om bepaalde prikkels of drijfveren te kunnen onderdrukken.

 

Concretiseren van de ontwikkeling van EF

Deze regelfuncties zijn essentieel om te komen tot leren. Maar hoe maken we de ontwikkeling van EF concreet in de klas? Ten eerste is het belangrijk dat de leeromgeving zo voorspelbaar mogelijk gemaakt wordt. Maak het leren overzichtelijk. Ook is het van belang om het leren in kleine stappen aan te bieden. Daarnaast helpt het kinderen om dingen zelf te doen en dit zoveel mogelijk te oefenen.

 

De voorspelbare leeromgeving zorgt voor het reduceren van irrelevante prikkels en het zelf oefenen bevordert actief de zelfsturende vaardigheden. 

KIESblok maakt leren voorspelbaar

Een goede les bouw je op door voorkennis te activeren, het doel te benoemen, de strategie te modelen en begeleid in te oefenen. Coöperatieve werkvormen in te zetten, een zelfstandige verwerking met de mogelijkheid tot vragen stellen en sluit je af met reflectie op het gestelde doel.

Het wordt eenvoudig om een goede les te visualiseren met het KIESblok. De symbolen op de vlakken van het blok geven de fasen van de les weer. Het KIESblok ligt op tafel. De kinderen draaien het blok mee met de les en zijn actief betrokken bij elk onderdeel van de les.

Kinderen ontwikkelen samenwerkvaardigheden door de lesstof samen in te oefenen voordat ze er zelfstandig mee aan de slag gaan (coöperatief werken). Kinderen ontwikkelen reflectieve vaardigheden door elke les terug te blikken op het lesdoel, de aanpak en werkvormen.

008B.jpg

De leerkrachtinstructie wordt efficiënter, de vaste volgorde (die een goede les al bevat) wordt voor kinderen inzichtelijk en maakt dat ze bewuster leren. Alle fasen van de les komen door de symbolen op de vlakken structureel aan bod.

Deze voorspelbare structuur die kinderen bij de les houdt, zet hen ook in hun kracht. Zij zijn aan zet en werken doelgericht. Het krachtige raamwerk van KIESblok zorgt ervoor dat kinderen EF ontwikkelen. Wil je weten hoe je het leren krachtig en effectief maakt en de ontwikkeling van EF bevordert? Download hier het document: “Maak het ontwikkelen van Executieve functies concreet met KIESblok”

Ook differentiatie wordt eenvoudig; kinderen die zelf een aanpak kunnen bedenken of diverse strategieën willen uitproberen, gaan na het -doel stellen- alvast aan de slag. De leerkracht heeft meer tijd voor de kinderen die verlengde instructie nodig hebben.

Meer weten? Kijk naar onze trainingen en ontdek de E-learning waarmee je in 6 weken tijd het KIESblok in de klas implementeert. Neem contact op voor een Kick off- bijeenkomst via; info֎kiesblok.nl en vraag naar de mogelijkheden.

KIESblok Erika Verdouw.png

“KIESblok is ontstaan omdat ik zag dat het afstemmen op niveaus in een klas van 29 leerlingen met één leerkracht schreeuwde om een praktisch inzetbaar leermiddel, dat leerkrachtinstructie visualiseert en kinderen aan zet zet in hun weg naar zelfregulatie: zodat elke leerling krachtig en effectief leert.

 

Erika Verdouw

Erika Verdouw, de bedenker van het KIESblok is werkzaam als Intern Begeleider in een school in Garderen. KIESblok is een initiatief van lerenleren@school.

bottom of page